این روزها مدیران و افراد بیشتری به دنبال کتاب‌های برتر مدیریت می‌گردند و برای پیدا کردن بهترین کتاب‌های مدیریت کسبوکار راستۀ کتابفروشی‌ها را زیر پا می‌گذارند و به وب‌سایت‌های مختلف داخلی و خارجی سر می‌زنند.
بعضی از این افراد به دنبال کتاب‌هایی هستند که آنها را به مدیران بهتری تبدیل می‌کند به شکلی که در صنعت خودشان زبانزد بقیه شوند. بعضی هم از دست مشکلات کسب‌و‌کارشان کلافه شدند و به دنبال کتاب و نوشته‌های ریش‌سفیدان این صنعت هستند که راهکاری پیش پایشان بگذارند. بعضی دیگر هم رویای راه‌اندازی کسبوکار خودشان را دارند اما نمی‌دانند از کجا باید شروع کنند.
صرف‌نظر از این که با چه دغدغه‌ای به سراغ کتاب‌های مدیریت و کسبوکار می‌روید شما به لیستی از بهترین کتاب‌های مدیریت نیاز دارید وگرنه قفسه‌های متعدد و پر کتاب‌ها فقط سردرگمی‌تان را بیشتر می‌کند.
معرفی بهترین کتاب‌های مدیریت کسبوکار
در ادامۀ این مقاله تعدادی از بهترین کتاب‌های مدیریت و کسبوکار که توسط انتشارات آریاناقلم منتشر شده‌اند را معرفی می‌کنیم. کتاب‌هایی که در این جا آورده‌ایم از کتاب‌های موردتوجه مدیران هستند که به چالش‌های مختلف یک مدیر از طراحی مدل کسبوکار گرفته تا مسائل مالی و تعیین استراتژی پرداخته است.
۱) کتاب خلق مدل کسبوکار
چگونه می‌توان ایده‌های بلندپروازانه را به مدل‌های کسبوکار تبدیل کرد به شکلی که متفاوت باشند و وضع موجود یک صنعت را به چالش بکشند؟ چگونه می‌توان به عنوان یک شرکت درحال فعالیت، مدل کسبوکار خود را بازنگری کنیم و بهبود بدهیم؟ کتاب «خلق مدل کسبوکار» که یکی از بهترین کتاب‌های مدیریت کسبوکار است قصد دارد به این سوال‌ها پاسخ بدهد.
این کتاب مخصوص افراد بلندپرواز است. کسانی که به دنبال تغییر قواعد بازی هستند و مدل‌های کسبوکار از کارافتاده را به چالش می‌کشند و کسب‌و‌کارهای آینده را طراحی می‌کنند. نویسندگان کتاب خلق مدل کسبوکار می‌گویند: «مدل کسب وکار، منطق یک شرکت در چگونگی خلق، ارائه و کسب ارزش را توصیف می‌کند.» به همین دلیل در این کتاب تلاش شده است تا چارچوبی برای پاسخ به 9 سوال کلیدی که هر کسب‌و‌کاری با آن مواجه است ارائه شود. این 9 سوال عباتند از:
- مشتریان شما چه کسانی هستند؟
- ارزش‌های پیشنهادی که باعث تمایز شما نسبت به رقبا می‌شوند کدامند؟
- کانال‌های توزیع، راه‌های ارتباط با مشتری، جریان‌های درآمدی، منابع کلیدی و فعالیت‌های کلیدی شما چیست؟
- شرکای کلیدی شما چه کسانی هستند؟
- ساختار هزینۀ شما به چه شکل است؟
علاوه‌بر این چارچوب، الگو و مثال‌هایی از مدل کسبوکار برندهای مختلف دنیا نیز در این کتاب ارائه شده است.
ویژگی و امتیاز این کتاب، طراحی آن به شکلی ساده و در قالبی مصور است تا نکته‌های ضروری را خیلی سریع منتقل کند. مثال‌های کتاب به صورت تصویری ارائه شده و سناریوهای مختلفی در قالب تمرین و کارگاه به عنوان مکمل محتوای کتاب در نظر گرفته شده است.
جملاتی از کتاب خلق مدل کسبوکار:
«ارزیابی منظم مدل کسب و کار، همانند مراجعه به پزشک برای ویزیت سالانه، یک فعالیت مهم مدیریتی است.»
«وظیفه خلق ایده‌های جدید نباید صرفا بر عهده افراد خلاق گذاشته شود. ایده‌پردازی فعالیتی تیمی است. نوآوری در مدل کسبوکار به لحاظ ماهیت، نیازمند مشارکت افراد سراسر سازمان است.»
«چالش یک کارآفرین این است که یک مدل کسب و کار جدید را ایجاد و با موفقیت آن را به کارگیرد.»
۲) کتاب سختی کارهای سخت
کتاب «سختی کارهای سخت» دربارۀ چالش‌ها و مشکلات واقعی راه‌اندازی و ادارۀ یک کسبوکار است. نویسندۀ این کتاب که خود مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت‌های مطرحی در حوزۀ فناوری در سیلیکون‌ولی است تلاش کرده است تا تجربه‌هایش را با زبانی ساده، روان و داستانی برای مخاطبانش بیان کند.
به قول نویسندۀ‌کتاب: «سختی کار، تعیین هدفی بزرگ، مهیج و بی‌باکانه نیست؛ سختی کار، اخراج آدم‌ها به خاطر نرسیدن به آن هدف بزرگ است. سختی کار، استخدام آدم‌های عالی نیست؛ سختی کار وقتی است که این آدم‌های عالی کم‌کم خود را محق می‌دانند و چیزهای نامعقول طلب می‌کنند. سختی کار، چیدن ساختار سازمانی نیست؛ سختی کار، برقراری ارتباط بین آدم‌ها در ساختاری است که طراحی کرده‌اید. سختی کارهای سخت این است و هیچ فرمولی برای رویارویی با آنها وجود ندارد.» شاید به همین دلیل او در این کتاب فرمولی ارائه نمی‌کند بلکه فقط از تجربه‌هایش و مشکلاتی که در مدیریت کسبوکار پیش‌رویش بوده‌اند می‌گوید و تجربه‌هایش را در اختیار افرادی می‌گذارد که رویای راه‌اندزی کسبوکار خودشان را دارند.
جملاتی از کتاب سختی کارهای سخت:
«ساختن شرکت قطعا فرازونشیب‌هایی دارد. من این فرازونشیب‌ها را دیده و از سر گذرانده‌ام. ممکن است شرایط فرق کند، اما الگوها و درس‌های عمیق‌تر همیشه همان‌ها هستند. من تجربیاتم را منتشر می‌کنم به این امید که سرنخ‌ها و الهاماتی برای کسانی فراهم کنم که خود را درگیر سختی ساختن چیزی از هیچ چیز می‌بینند.»
۳) کتاب صراحت تمام عیار
مهارت تیم‌سازی و تیم‌داری معمولا آنقدر بدیهی پنداشته می‌شود که مدیرها بدون آمادگی و بدون دانش و تجربه وارد آن می‌شوند. ما معمولا آموزش رسمی‌ای برای مدیریت تیم نمی‌بینیم به همین دلیل تجربه‌ها و قضاوت‌های شخصی است که سبک مدیریتی افراد را میسازد که همیشه هم مورد استقبال کارمندان قرار نمی‌گیرد. مدیران باید بدانند که تأثیر شگرفی بر سرنوشت حرفهای اعضای تیمشان دارد.
مطالعۀ کتاب «صراحت تمام عیار»، باعث می‌شود درک بهتری از ویژگی‌های یک رئیس خوب داشته باشید. این کتاب ساختن روابط خوب را محور کار رئیس‌ها می‌داند. صراحت تمام عیار به درد کسانی می‌خورد که با موضوعات مربوط به رهبری و تنوع نیروی کار سروکله می‌زنند. در بخش اول این کتاب، نویسنده با بررسی موقعیت‌های واقعی نشان می‌دهد که رئیس خوبی بودن برای همه دشوار است. بخش دوم کتاب رویکردی گام به گام برای ساختن روابطی صریح با کارکنان را ارئه می‌دهد.
کیم اسکات، نویسندۀ این کتاب که تجربه‌های بسیاری در محیط‌های کاری مختلف با فرهنگ‌های متفاوت، از روسیه تا سیلیکون‌ولی و از کارآفرینی تا حضور و مدیریت در اپل، گوگل و توییتر، دارد راه‌حل‌های خود را در اختیار مدیران می‌گذارد و با نشان دادن مدل‌های رفتاری می‌کوشد ما را از رفتارهایمان آگاه‌تر سازد و نشان دهد چگونه می‌توان در عین داشتن توجه به تک‌تک افراد سازمان با صراحت تمام و با به چالش کشیدن افراد و انتقاد از آنها سازمان را در مسیر اهدافش پیش برد. کتاب صراحت تمام عیار یکی از پرفروش‌ترین و بهترین کتاب‌های رهبری و مدیریت منابع انسانی انتشارات آریاناقلم است.
جملاتی از کتاب صراحت تمام عیار:
«یک رهبر قدرتمند باید از فروتنی لازم برای گوش دادن، از اعتمادبه نفس لازم برای به چالش کشیدن و از کاردانی لازم برای تشخیص زمان خاتمۀ بحث و دست به کار شدن برخوردار باشد.»
«حواستان باشد که هر روز برای دیدن اعضای تیم چشم‌ها را باید شست. آدم‌ها هر روز تکامل پیدا می‌کنند و رابطه‌هایتان هم باید پابه‌پای آنها تکامل پیدا کنند .به آنها توجه شخصی داشته باشید؛ نباید دور آنها خطی بکشید و تا ابد همان جا محبوسشان کنید.»
۴) کتاب رهبران آخر غذا می‌خورند
امروزه تعداد زیادی از مؤسسه‌ها و برنامه‌های آموزشی روی رشد و پرورش مدیران کارآمد تمرکز کرده‌اند. در حالیکه ما به رهبران بزرگ نیاز داریم. شرکت‌های بزرگ و معتبر دارای فرهنگ‌هایی هستند که در آن رهبران در نقش حامی ظاهر می‌شوند. بنابراین تنها شایستگی و مهارت حرفهای برای این که رهبری خوب و شایسته باشید کافی نیست بلکه رهبران خوب باید واقعا برای کسانی که مسئولیت هدایتشان را به عهده دارند، ارزش قائل شوند. در چنین شرایطی است که کارمندان تا آخرین حد توان خود برای رسیدن به اهداف کسبوکار تلاش می‌کنند.
سایمون سینک نویسندۀ کتاب «رهبران آخر غذا می‌خورند»، در کتاب قبلی خود با عنوان «با چرا شروع کنید» به شرح این مطلب پرداخته است که برای موفقیت سازمان، رهبران آن باید هدف واقعی یعنی چرایی کسب‌و‌کارشان را درک کرده باشند. و حالا در کتاب رهبران آخر غذا می‌خورند، سایمون، بررسی می‌کند که چرا عملکرد بعضی از سازمان‌ها نسبت به بقیه بهتر است. این کتاب که از بهترین کتاب های مدیریت کسبوکار محسوب می‌شود تلاشی است برای پرورش رهبرانی که به خوبی از پس ایفای نقش رهبری برمی‌آیند.
جملاتی از کتاب رهبران آخر غذا می‌خورند:
«هر کارمند، پسر یا دختر کسی است. رهبر شرکت، همانند والدین مسئول زندگی ارزشمند آنهاست.»
«تا زمانی که کارکنان عاشق آن شرکت نباشند، مشتریان عاشق آن شرکت نخواهند شد.»
۵) کتاب استراتژی اقیانوس آبی
مدیران و کسب‌و‌کارهای بسیاری، خود را در مقابل اقیانوسی از رقابت خونین دیده‌اند و می‌خواهند که از آن بگریزند. کاهش حاشیۀ سود، شدت گرفتن رقابت، بالا رفتن هزینه‌ها و… از جمله مشکلات فعالیت در یک محیط پررقابت است. این وضعیتی نیست که هیچ کسبوکار و مدیری خواهان آن باشد. اما چگونه می‌توان با این دشواری‌ها دست و پنجه نرم کرد؟ کتاب «استراتژی اقیانوس آبی» که از بهترین کتاب‌های استراتژی محسوب می‌شود به شما نشان می‌دهد که چگونه می‌توانید خودتان را از اقیانوس سرخ که رقابت شدیدی بین برندها نجات بدهید و به فضایی بی‌رقابت در اقیانوس آبی وارد شوید. از مزیت‌های به کارگیری استراتژی اقیانوس آبی کسب تقاضای جدید و رشد سودآور است. خبر خوب این است که در هر صنعت یا بخش اقتصادی که باشید، باز هم می‌توانید با تکیه بر آموزه‌ها، ابزارها و چارچوب‌های استراتژی اقیانوس آبی با چالش‌های بازارهای رقابتی روبه‌رو شوید و از آنها عبور کنید.
جملاتی از کتاب استراتژی اقیانوس آبی:
«تاریخ به ما می‌آموزد که ما دارای ظرفیتی هستیم که به شدت دست کم گرفته شده است؛ ظرفیتی بزرگ برای خلق صنایع جدید و بازآفرینی صنایع موجود.»
«نوآوری در ارزش، سنگ بنای استراتژی اقیانوس آبی است که در آن شرکت‌ها به جای تمرکز روی شکست حریف در رقابت، روی حذف رقابت و بی معنا ساختن آن تمرکز می کنند.»
۶) کتاب نسل چهارم بازاریابی
تحول در دنیای فناوری و به دنبال آن بازاریابی، باعث تحول شیوه‌های کسبوکار شده است. این تحولات چالش‌های جدیدی در مدیریت و شیوه‌های بازاریابی به وجود آورده است. کتاب «نسل چهارم بازاریابی» که در ادامه «نسل سوم بازاریابی» قرار می‌گیرد، سعی دارد تا راه‌حلی برای این موضوع پیدا کند. این کتاب، در درک اهمیت تغییر بازارهای امروزی و ضرورت تحول بازاریابی سنتی به بازاریابی دیجیتال به خواننده کمک می‌کند. همچنین روندهای کنونی و آیندۀ بازاریابی را بررسی می‌کند. کتاب نسل چهارم بازاریابی، به مسائلی همچون تولید محتوا و بازاریابی محتوا، بازاریابی همه کاناله، و مدیریت ارتباط با مشتری اجتماعی پرداخته می‌شود.
در بخش اول این کتاب بررسی می‌شود که چگونه اینترنت باعث ارتباط بیشتر افراد شده و شیوه‌ی زندگی آنها را تغییر داده است. بخش دوم و اصلی این کتاب دربارۀ این بحث می‌کند که بازاریابان چگونه می‌توانند با درک مسیرهای مشتری در عصر دیجیتال بهره‌وری را بالا ببرند. درنهایت، بخش سوم تا کتیک‌های اصلی نسل چهارم بازاریابی را با جزئیات توضیح می‌دهد. این بخش با بازاریابی انسان‌محور آغاز می‌شود، که هدف آن انسانی کردن برندها با ویژگی‌های انسان‌گونه است. سپس بازاریابی محتوا را با جزئیات بیشتر برای ایجاد گفت‌وگوی میان مشتریان بررسی خواهد کرد. سپس بررسی می‌شود که بازاریابان برای فروش بیشتر چگونه می‌توانند بازاریابی همه کاناله را اجرا کنند. درنهایت، مفهوم درگیری مشتری در عصر دیجیتال مطرح می‌شود.
جملاتی از کتاب نسل چهارم بازاریابی:
«جوامع مشتریان قدرتمندتر از هر زمان دیگری شده اند. هم اکنون صدای آنان رساتر شده است. دیگر از شرکت ها و برندهای بزرگ هراسی ندارند. آنان دوست دارند تا داستان های خوب و بد دربارۀ‌برندها را با دیگران به اشتراک بگذارند.»
«مشتریان با یکدیگر در ارتباط‌اند و دربارۀ‌برندها و شرکت‌ها گفت‌و‌گو می‌کنند. از دیدگاه ارتباطات بازاریابی، مشتریان دیگر مخاطبان هدف منفعلی نیستند، بلکه در حال تبدیل شدن به رسانه‌های ارتباطی فعال‌اند.»
۷) کتاب دید اقتصادی
کتاب «دید اقتصادی» مفاهیم دشوار اقتصاد را به زبانی ساده و جذاب بیان کرده است شاید به همین دلیل بلافاصله بعد از انتشارش توجه مخاطبان زیادی در سراسر جهان به این کتاب جلب شد. دید اقتصادی جز پرفروش‌ترین کتاب‌های اقتصاد آریاناقلم است شاید چون نکات و مفاهیم اقتصادی را با زبانی داستانی به مخاطبان آموزش می‌دهد آن هم به شکلی که درک آن آسان باشد.
جملاتی از کتاب دید اقتصادی:
«اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که وقتی اقتصاددان‌ها در مورد یک واقعۀ اقتصادی صحبت می‌کنند احساس می‌کنید که حرفهای آنها با واقعیت‌ها جور در نمی‌آید، این کتاب مناسب شما نوشته شده است.»
«یکی از دلایلی که اقتصاددان‌ها این قدر موفق بوده‌اند که منبع تورم را گنگ و پیچیده کنند این است که تعریف درست کلمه را دور زده‌اند. تقریبا همه تصور می کنند بالا رفتن قیمت‌ها یعنی تورم. پس اگر قیمت ها بالا نمی‌روند، حتما تورمی نیست.»
۸) مجموعه کتاب‌های همراه مدیران دانشگاه هاروارد (13جلدی)
مجموعه کتاب‌های همراه مدیران دانشکدۀ کسب و کار دانشگاه هاروارد راه حلهای حرفهای برای چالشهایی که مدیران هر روزه با آنها مواجه می‌شوند، ارائه می‌کند. این پکیج شامل 13 جلد کتاب با موضوع‌های ارزیابی عملکرد، تمرکز بر مشتری، بودجه‌ریزی، مدیریت بازاریابی، استخدام کارکنان، مدیریت مالی، تصمیم‌گیری، مدیریت تغییر، مسیر شغلی، هدف‌گذاری، مدیریت پروژه، حفظ کارکنان، تفکر استراتژیک است. هر کتاب به طور خلاصه سعی دارد تا دانش اولیه و لازم برای یک موضوع خاص را در اختیار مدیران قرار بدهد. این مجموعه کتاب‌ها راهنمای ساده و قابل فهمی برای اغلب مخاطبان است و با توجه به اندازهی کوچک آن مطالعۀ آن در هر زمان و مکانی امکانپذیر است.
۹) کتاب سود و دیگر هیچ
در مقام مالک یک کسبوکار، چند بار شده در پایان ماه یا سال مالی با این صحنه روبه‌رو شوید که سود کمی برایتان باقی مانده است یا اصلا هیچ سودی در کار نیست؟ این اتفاقی است که برای خیلی از ما رخ داده است حتی در زندگی شخصی‌مان که اصطلاحا می‌گوییم دخل و خرجمان با هم نمی‌خواند. اکثر افراد و کسب‌و‌کارها هر ماه تمام درآمدشان را صرف پرداخت هزینه‌هایشان می‌کنند. پس سود کجاست؟ سودآوری مسئلۀ مهمی است چون بدون حل مشکل سودآوری نمی‌توان به رشد و توسعه‌ای پایدار در کسبوکار دست یافت.
میکالوویتس در کتاب «سود و دیگر هیچ» دست روی همین موضوع گذاشته است. او می‌گوید فرمول‌های قدیمی سود، دیگر جواب نمی‌دهند و سیستمی جدید به اسم نخست سود را ارائه می‌کند. این سیستم به طور خلاصه می‌گوید: برداشت سود بر پرداخت بدهی اولویت دارد؛ بنابراین اول سودتان را بردارید بعد بدهی‌هایتان را بپردازید. همچنین به داستان شرکت‌های زیادی اشاره می‌کند که از این روش پیروی کردند و به موفقیت رسیدند.
جملاتی از کتاب سود و دیگر هیچ:
«پول اساس و بنیان است. بدون پول کافی، نمی‌توانیم پیاممان را به دنیا برسانیم یا محصولات و خدمات خود را عرضه کنیم. بدون پول کافی، ما بردۀ کسب‌وکارهایی هستیم که راه می‌اندازیم.»
۱۰) مجموعه کتاب‌های مدیر حرفهای (6 جلدی)
مجموعه کتاب‌های مدیر حرفهای، شامل 6 کتاب با موضوع رهبری، ارائه، مذاکره، ارتباطات، عملکرد و اخلاق است. از ویژگی این مجموعه کتاب‌ها می‌توان به زبان ساده و اطلاعات پایه و مختصر و مفید آنها اشاره کرد. مطالعۀ این کتاب‌ها ترتیب خاصی ندارد و به صورت جداگانه هم قابل سفارش هستند. مجموعه کتاب‌های مدیر حرفهای از پکیج‌های پرفروش آریاناقلم است که مدیران و سازمان‌ها اغلب برای هدیه به کارمندان خود آن را سفارش می‌دهند.
نتیجه‌گیری
صرف‌نظر از این که مدیریت کسب‌و‌کاری بزرگ را به عهده دارید یا کوچک شما نیاز دارید در زمینه‌های مختلف دانش مدیریت و رهبری کسب کنید. موضوعاتی مثل مدیریت منابع انسانی، مدیریت مالی، نحوۀ ارتباط صحیح با کارمندان، تعیین استراتژی سازمان و… از جمله موضوعاتی هستند که هر مدیری به طور مستقیم یا غیرمستقیم با آنها درگیر است. در این مقاله تعدادی از بهترین کتاب‌های مدیریت کسبوکار را معرفی کردیم که مدیران و رهبران به آنها نیاز دارند. این کتاب‌ها می‌توانند گزینه‌ی خوبی برای افرادی باشند که مدیر هستند و می‌خواهند کتاب‌های موثر حوزۀ خود را بخوانند. شما همچنین می‌توانید برای هدیه کتاب به مدیران از بین بهترین کتاب‌های مدیریت کسبوکار انتخاب دقیق‌تری داشته باشید یا می‌توانید کتاب‌هایی را به عنوان هدیه سازمانی در نظر بگیرید. علاوه بر این شما می‌توانید برای مطالعۀ عمیق‌تر در مورد هر مبحث به بخش دسته‌بندی کتاب‌ها یا مسیرهای مطالعه در وب‌سایت انتشارات آریاناقلم مراجعه کنید.
